Σταγειρίτης Αθανάσιος

Ωγυγία ή Αρχαιολογία  (Πρώτος Τόμος)

     "Πέρασαν 200 χρόνια από την έκδοση του πεντάτομου έργου Ωγυγία ή Αρχαιολογία, του Αθανάσιου Σταγειρίτη, καθηγητή τότε της ελληνικής γλώσσας στην Ακαδημία Ανατολικών γλωσσών, στη Βιέννη της Αυστρίας. Εκδόθηκε από το 1816 έως το 1820, στο τυπογραφείο του Ιωάννη Β. Τσβεκίου.
     Σκοπός του, παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ήταν να αποτελέσει εγχειρίδιο αναφοράς της Προϊστορίας της Ελλάδας και να χρησιμοποιηθεί από τους εκπαιδευτικούς που αναλάμβαναν τη μόρφωση των νέων. Όπως ο ίδιος γράφει, περιέχει την ιστορία, τις κοσμογονίες και θεογονίες των αρχαίων λαών και πλήρη Μυθολογία των θεών και ηρώων με την ιστορική και αλληγορική εξήγηση, όπως και τις τελετές και ιεροπραξίες, τους αγώνες, τα μαντεία και τα έθιμα "προς γνώσιν της Αρχαιολογίας και κατάληψιν των ποιητών και συγγραφέων". Στον πρόλογο του πρώτου τόμου σημειώνει:
     "... φιλολογήσας όλους σχεδόν τους Ποιητάς και Συγγραφείς, και Μυθογράφους, παλαιούς τε και νέους, έκρινα εύλογον να συνάξω όλην εκείνην την διεσπαρμένην ύλην, και να συντάξω το έργον, όσον δυνατόν εντελέστερον, και εύκολον να γένη και επιτομή δια παράδοσιν. Επειδή, Νέοι, δεν έχομεν ουδεμίαν τοιαύτην βίβλον διδακτικήν, μεθοδικήν, και σύντομον μόνον δια παράδοσιν, ως έχουσιν οι Ευρωπαίοι όλων των μαθήσεων, αρχόμενοι από του αλφαβηταρίου...". (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

• ISBN: 9786188186705
• Εκδότης: ΔΙΑΝΟΗΣΗ
• Χρονολογία Έκδοσης: Απρίλιος 2015
• Αριθμός σελίδων: 372
• Διαστάσεις: 24x17
• Μετάφραση: ΜΟΥΤΖΟΥΡΙΔΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ-ΜΙΧΑΗΛ
• Κατηγορία: ΙΣΤΟΡΙΑ - ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ  

_____________________________________

Σταγειρίτης Αθανάσιος

Ωγυγία ή Αρχαιολογία  (Δεύτερος Τόμος)

     Στον δεύτερο τόμο της Ωγυγίας, συμπληρώνεται το υλικό του πρώτου τόμου με προσθήκη των εθίμων και της μυθολογίας και άλλων εθνών. Ο Αθ. Σταγειρίτης εστιάζει στην παρουσίαση των πηγών "απλώς μόνον μυθολογικών και Ιστορικώς επειδή ο αναγνώστης πρώτον πρέπει να θεωρήση την ύλην ταύτην όντως απλώς, έπειτα να ζητήση την αγνοουμένην έννοιαν...".
     Αντιλαμβανόμενος δε την πολυσήμαντη έκφραση της αρχαίας ελληνικής θεολογίας σημειώνει:
     "...ο δε Ορφεύς λέγει τον Ουρανόν Θεού μέγα σοφόν έργον. Των δε Ηρώων τα αγάλματα ήσαν οι ανδριάντες αυτών προς τιμήν Ιδιαιτέραν, ων η τιμή εγίνετο ως μνημόσυνον, και ουχί ως προς Θεόν, εναγισμός λεγομένη.
     Όθεν λέγουσί τινες ότι οι Έλληνες δεν ήσαν ειδωλολάτραι, αλλά λατρευταί ένθερμοι των αγνώστων και νοουμένων Θεών, γνωρίζοντες και εν υπέρτατον ον, ανώτερον πάντων, και δημιουργόν των όντων, όπερ ωνόμαζον Δία, ως μαρτυρούσιν οι ύμνοι του Ορφέως, και άλλοι πολλοί, λέγοντες, ότι το θείον είναι αόρατον, απαθές, αμετάβλητον, νοητόν μόνον...
     Τέλος δε οι δοξάζοντες αθανασίαν της ψυχής, βεβαίως δεν προσκυνούσιν, ούτε λατρεύουσιν είδωλα. Περί τα τοιαύτα άρα καταγινόμενοι οι Ορφικοί, Πυθαγόρειοι, και οι Πλατωνικοί φιλόσοφοι, είπον πολλά και διάφορα εξ υποθέσεως, ως συμβαίνει πάντοτε, όταν γίνηται συζήτησις περί αγνώστων, και ακατανόητων πραγμάτων...
     Οι δε αρχαίοι φυσικοί είχον άλλην τοιαύτην γλώσσαν, δηλούντες δι' αυτής τα φυσικά όντα, και τας ενεργείας αυτών... Οι δε ποιηταί έχοντες ελευθερίαν απόλυτον της φαντασίας παρέπλασαν την ύλην όπως ήθελον... Οι δε σχολιασταί και αλληγορηταί, ζητούντες την έννοιαν των ποιητών, επενόησαν και αυτοί πολλά."                         (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

     Στον τρίτο τόμο της Ωγυγίας, ο Αθ. Σταγειρίτης εξετάζει την παραγωγή των θείων ονομάτων, την αλληγορική τους σημασία, την ιστορία τους, τη λατρεία τους, τα επίθετα και ό,τι άλλο μπορεί να συμβάλει στην κατανόηση των αιτίων και λόγων που λάτρευαν κάθε θεό.
     Λέγει χαρακτηριστικά: "Στην Ελλάδα θεωρείται ότι ο πρώτος που καθιέρωσε τις τελετές αυτές ήταν ο ιερός ποιητής Ορφέας. Εγκαθιδρύθηκαν πρώτα στη Σαμοθράκη και από εκεί τα έφερε ο Μελάμπους στην Αργολίδα, ο Μουσαίος στην Αθήνα και ο Τροφώνιος στη Βοιωτία, όπως πιστεύουν ορισμένοι. Οι μυστηριακές τελετές ήσαν ταυτόσημες, έχοντας μιαν αρχή και ένα σκοπό αλλά ανάλογα με τις περιστάσεις ανάγονταν σε διαφορετικά ονόματα και τελούνταν σε διαφορετικές εποχές και τόπους, όπως για παράδειγμα, ο Διόδωρος λέγει ότι στην Κρήτη γιορτάζονταν φανερά τα παλαιότερα χρόνια. Θεωρείται ότι η σύσταση των μυστηρίων αποτελεί και την αρχή των τεχνών, του πολιτισμού και του καλλωπισμού της Ελλάδας, καθώς οι αρχαιότεροι εφευρέτες της μεταλλουργίας ήσαν οι Κύκλωπες στη Λήμνο, οι Κάβειροι στη Σαμοθράκη, οι Κουρήτες, οι Ιδαίοι Δάκτυλοι και οι Τελχίνες στην Κρήτη και έτσι φαίνεται ότι ο πολιτισμός της Ελλάδας άρχισε από τα νησιά. Κατόπιν, ιδρύοντας τις τελετές και τις γιορτές, προήγαγαν τις τέχνες, την κοινωνία και τον πολιτισμό. Ο σεβασμός προς το θείο ήταν αίτιο άμιλλας για την φιλοτέχνηση αγαλμάτων, την οικοδόμηση ναών, την κατασκευή ιερών σκευών και άλλων παρομοίων, έτσι ώστε η θρησκεία έγινε η μητέρα και τροφός των τεχνών, της εξημέρωσης της κοινωνίας και των ανθρωπίνων ηθών, καθώς και όλων όσων αφορούν την ευδαιμονία των ανθρώπων." (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

• ISBN: 9786188186729
• Εκδότης: ΔΙΑΝΟΗΣΗ
• Χρονολογία Έκδοσης: Οκτώβριος 2015
• Αριθμός σελίδων: 446
• Διαστάσεις: 24x17
• Μετάφραση: ΜΟΥΤΖΟΥΡΙΔΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ-ΜΙΧΑΗΛ
• Κατηγορία: ΙΣΤΟΡΙΑ - ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ 

______________________________________

Σταγειρίτης Αθανάσιος

Ωγυγία ή Αρχαιολογία  (Τέταρτος Τόμος)

     Στον τέταρτο τόμο της Ωγυγίας παρουσιάζονται οι ήρωες: προπάτορες και εποικιστές, επώνυμοι άνδρες και γυναίκες, γνωστοί από τα Ομηρικά έπη και τον υπόλοιπο Επικό Κύκλο, τοπικοί ήρωες οι οποίοι τιμώνταν κατά περιοχή, μάντεις, κήρυκες μουσικοί, γιατροί, ακόμη και περιώνυμοι πρωταίτιοι δυστυχιών και παθημάτων. Τα ονόματα, η γενεαλογία και οι πράξεις τους καταγράφονται και συνθέτουν ένα πέλαγος αφηγήσεων με πρωταγωνιστές πρόσωπα όπως:
     Μελάμπους, Αμφιάραος, Κάλχας, Τειρεσίας, Τροφώνιος, Οφιονεύς, οι Σίβυλλες, Ορφέας, Λίνος, Μουσαίος, Μαρσύας, Επιμενίδης, Παίων, Ασκληπιός, Μαχάων, Μήδεια, Κίρκη, Χείρων, Αμαζόνες, Κένταυροι, Μιμαλλώνες, Μινύες, Δευκαλίων, Έλλην, Πελίας, Μηλέας, Σίσυφος, Ιξίων, Αθάμας, Σαλμωνεύς, Δώρος, Μίνωας, Ξούθος, Αιτωλός, Ίναχος, Δαναός, Αίγυπτος, Περσεύς, Ηρακλής, Πελασγός και άλλοι.
     Τα επιτεύγματά τους ποικίλουν: ίδρυσαν πόλεις, άφησαν μνημεία, έργα τέχνης, ευεργέτησαν με τις γνώσεις τους και την αρετή τους. Οι ανδραγαθίες τους έγιναν παράδειγμα διδασκαλίας, έτσι ώστε ανεγέρθηκαν τεμένη προς τιμήν τους και καθιερώθηκαν λατρευτικά έθιμα που απεικονίζουν τη συνάντηση του πολίτη με το υπερανθρώπινο μέσω της προγονικής παράδοσης.
     Η κληρονομιά αυτή περιμένει ζωντανή να την ακούσουμε, ο Αθ. Σταγειρίτης σημειώνει: "Επειδή η περιέργεια των μεταγενεστέρων ζητεί να μάθη τα έργα των προγενεστέρων, ίνα εκλέγη τα καλά εις ωφέλειαν αυτών, και να απορρίπτει τα βλαβερά. Διότι τα έργα των προγενεστέρων είναι μαθήματα των μεταγενεστέρων. Προς τοις άλλοις δε, ζητείται και το αξιολογώτατον πάντων ποίοι μετεχειρίσθησαν την θρησκείαν εις ωφέλειαν κοινήν των ανθρώπων, και ποίοι προς βλάβην".                                                          (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

• ISBN: 9786188186736
• Εκδότης: ΔΙΑΝΟΗΣΗ
• Χρονολογία Έκδοσης: Δεκέμβριος 2015
• Αριθμός σελίδων: 446
• Διαστάσεις: 24x17
• Μετάφραση: ΜΟΥΤΖΟΥΡΙΔΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ-ΜΙΧΑΗΛ
• Κατηγορία: ΙΣΤΟΡΙΑ - ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ  

________________________________________

Σταγειρίτης Αθανάσιος

Ωγυγία ή Αρχαιολογία  (Πέμπτος Τόμος)

Στον πέμπτο τόμο παρουσιάζονται οι πάνω από 625 συγγραφείς τους οποίους έχει χρησιμοποιήσει ως πηγές ο Αθανάσιος Σταγειρίτης για να συντάξει το υλικό της Ωγυγίας. Λέγει ο ίδιος στον πρόλογό του:
"Τα νέα βοηθήματα των Ευρωπαίων είναι πολλά και διάφορα, τα μεν καθολικώς και επιτόμως, τα δε μερικώς περί ενός μέρους ταύτης της πολυειδούς και ποικίλης ύλης πραγματευόμενα, ώστε μόνον περί Μυστηρίων έγραψαν βίβλους πολυτόμους, ομοίως και περί των Εορτών, Μαντείων και λοιπών. Αλλά ταύτα έχουσι τας πρωτοτύπους πηγάς σωζομένας εξ ων συνερανίσθησαν."
Ταξίδεψε σε αρκετές βιβλιοθήκες για να βρει τα βοηθήματα στα οποία αναφέρεται. Τα βοηθήματα αυτά τα διασταύρωσε με τις πρωτότυπες πηγές:
"Όθεν εγώ αναγνούς αυτά τε και τας πηγάς, έλαβον εκ μεν των πρωτοτύπων πηγών τα πρωτότυπα, όσα έκρινα ικανά εις σαφήνειαν του είδους εκείνου εξ εκείνων δε, τας κρίσεις μόνον περί των αμφιβαλλομένων. Όπου δε το πράγμα φαίνεται σαφές και δεν επιδέχεται αμφιλογίαν μετεχειρίσθην μόνον τα πρωτότυπα, ως φαίνεται πανταχού, και ως ανέφεραν περί τούτων εν τω Προοιμίω του δευτέρου τόμου."         (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

ISBN: 9786188186743
Εκδότης: ΔΙΑΝΟΗΣΗ
Χρονολογία Έκδοσης: Δεκέμβριος 2015
Αριθμός σελίδων: 586
Διαστάσεις: 24x17
Μετάφραση: ΜΟΥΤΖΟΥΡΙΔΗΣ ΗΡΑΚΛΗΣ-ΜΙΧΑΗΛ
Κατηγορία: ΙΣΤΟΡΙΑ - ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ - ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ